خنک کردن گلخانه توت فرنگی در فصول گرم (بهار و تابستان) یکی از عوامل بسیار مهم درافزایش گلدهی توت فرنگی و درشت شدن گل توت فرنگی در گلخانه و در نتیجه افزایش عملکرد توت فرنگی و بالا بردن کیفیت میوه توت فرنگی(درشتی، سفتی، شفافیت) می شود.
روشهای مختلفی برای خنک کردن گلخانه توت فرنگی در جهان وجود دارد از جمله:
فن و فوگر
چیلر (کارایی بالا در مناطق گرم، ولی هزینه ی زیاد و مصرف انرژی بالایی دارد)
پد و فن
سیستم پد و فن معمول ترین روش برای خنک کردن گلخانه های توت فرنگی در ایران است، این سیستم اگرچه سیستم کاملا ایده آلی نیست ولی در ایران کارامد است.
سیستم پد و فن از یک سری فن های تهویه ( معمولا 1/40) که در طرف مقابل پد سلولزی نصب شده اند تشکیل میشود.این سیستم از این جهت پد و فن نام گرفته چون یکی بدون دیگری تقریبا غیر قابل استفاده می باشد.
طراحی سیستم تهویه و تجهیزات مورد نیاز برای این سیستم به دو عامل اساسی بستگی دارد:
1- حجم کل هوای داخل گلخانه توت فرنگی (حجم گلخانه)
2-تعداد دفعاتی که حجم هوای گلخانه باید بطور کامل خارج شود
در مناطق سردسیر مثل اروپا تخلیه هوای گلخانه یک بار در هردقیقه کافی است ولی در مناطق گرم و خشک این مقدار به یک و نیم بار در هر دقیقه میرسد.
هر چقد مقدار هوای تخلیه شده بیشتر باشد ثبات دمای داخل گلخانه بیشتر می شود.
مزایای سیستم فن و پد:
1- پد و فن در فصول گرم سال هوای خنک تری را نسبت به سیستم های دیگر برای ما تامین می کند.
2-سیستم پد و فن عکس العمل سریعتری نسبت به دیگر سیستم ها دارد و در زمان کوتاه تری دمای گلخانه را به مقدار مورد نیاز میرساند.
3-سیستم پد و فن تقریبا در بیشتر گلخانه های حال حاضر توت فرنگی قابل نصب است
4-به نسبت کارایی قیمت بسیار کمتری در مقایسه با دیگر سیستم ها دارد
5- نیاز به سیستم سایه بان را کم می کند بنابراین نور بیشتری داخل گلخانه داریم
6- باعث تامین رطوبت مورد نیاز گلخانه می شود در نتیجه باعث کاهش جمعیت آفات و حشرات مثل کنه دو نقطه در گلخانه توت فرنگی می شود.
سیستم پد و فن برای کسانی که قصد احداث گلخانه توت فرنگی هیدرو پونیک در شهر های ساحلی شمال و جنوب کشور دارند، به دلیل رطوبت بالا قابل توصیه نمی با شد.
نکاتی که در طراحی و اجرای سیستم خنک کننده ی پد و فن در ساخت گلخانه هیدروپونیک توت فرنگی باید مورد توجه قرار بگیرد:
1- محاسبه درست مقدار پد مورد نیاز
2- ضخامت پد مورد نیاز
3-میزان آب مورد نیاز
4- محاسبه دبی و فشار آب ورودی و نحوه توزیع آب
5- محاسبه مخازن آب مورد نیاز
6- محاسبه درست تعداد فن مورد نیاز
7- نحوه نصب و اسقرار فن در گلخانه
8-محاسبه فاصله درست پد از فن
9- تنظیم سرعت جریان هوا و میزان رطوبت داخل گلخانه
10- شرایط منطقه جغرافیایی( ارتفاع از سطح دریا، شدت نور، دما)
متاسفانه گلخانه داران نکات ذکر شده را رعایت نمیکنند در نتیجه با وجود دارا بودن سیستم پد و فن دمای گلخانه توت فرنگی هیدروپونیک در فصول گرم، بالا رفته و نتیجه مطلوب حاصل نمی شود.